เรื่อง
จุดประกายนักวิทยาศาสตร์น้อย อ.เฉลิมชัย วัดเข้าหลาม รร.ราชวินิต ประถม
สรุปเนื้อหาจากการดูทีวีครู
ปัจจัยที่ส่งเสริมให้รักและสนใจในวิทยาศาสตร์เริ่มจากลักษณะเฉพาะตัวของเด็กและเป็นวัยที่
-อยากเก่ง ซึ่งอยากเก่งในที่นี้ก็คืออยากเป็นคนเก่ง อยากให้เพื่อนยอมรับ ก็ถ้ามีตัวอย่างก็จะเลียนแบบได้ง่าย
-อยากโต ความคิดเป็นผู้ใหญ่แต่เรื่องสรีระยังไม่ได้ เด็กก็ยังอยากจะทำให้ได้แบบผู้ใหญ่แต่ก็ยังทำไม่ได้
-อยากโชว์ ความกะตือรือร้น ความใฝ่รู้ใฝ่เรียน อยากรู้อยากเห็น สังเกตจากทำกิจกรรมทดลองอะไรก็จะจ้องตลอด แล้วก็พยายามพัฒนาตัวเองขึ้นมา อยากจะโชว์ให้เพื่อนยอมรับ
-อยากช่วย อยากช่วยทำทุกสิ่งทุกอย่าง "ครูครับวันนี้มีอะไรให้ผมช่วยครับ" ก็อยากจะช่วยคือมีจิตสาธารณะ
การสอนวิทยาศาสตร์ถ้าเราปลุกฝังให้เขาชอบ พอโตขึ้นไปเรื่อยๆก็จะชอบ จะรู้สึกว่าการเรียนวิทยาศาสตร์เป็นเรื่องที่สนุก
หลักการสอน สอนให้สนุก น่าสนใจ ไม่ไกลตัว เน้นการทดลองเพราะเดี๋ยวความรู้ก็จะเกิดเอง การที่ให้เด็กได้ลงมือกระทำจะทำให้จดจำ ไม่รู้ลืม
หน่วยการสอนเรื่องเสียง
ชื่อหน่วยการเรียนรู้ "เสียงมาจากไหน"
เสียง
เกิดจากการสั่นของแหล่งกำเนิดเสียงและเคลื่อนที่จากแหล่งกำเนิดเสียงทุกทิศ
ทุกทางโดยอาศัยตัวกลาง พลังงานจากการสั่นไปยังเยื่อแก้วหู
และส่งสัญญาณไปยังสมอง ทาให้เกิดได้ยินเสียง
แหล่งกำเนิดเสียงที่สั่นด้วยความถี่ต่ำจะทำให้เกิดเสียงต่ำหรือเสียงทุ้ม
แต่ถ้าแหล่งกำเนิดเสียง สั่นด้วยความถี่สูง จะเกิดเสียงสูงหรือเสียงแหลม
มนุษย์จะได้ยินเสียงที่มีความถี่ระหว่าง 20 – 20,000 เฮิรตซ์
เสียงดนตรีมีระดับเสียงสูงต่าแตกต่างกัน ถ้าเสียงความถี่หนึ่ง ๆ
มาถึงหูมีพลังงานมากจะทาให้ได้ยินเสียงดังมากกว่า เสียงที่มีพลังงานน้อย
เสียงเป็นพลังงานอย่างหนึ่งที่เกิดจากการสั่นจากวัตถุที่เป็นแหล่งกำเนิดเสียงโดยอาศัยตัวกลาง ซึ่งได้แก่ ของแข็ง ของเหลว และอากาศ
เกิดจากการสั่นของวัตถุด้วยความถี่สูง จะเกิดเสียงสูง หรือเสียงแหลม
ถ้าเกิดสั่นของวัตถุด้วยความถี่ต่า จะเกิดเสียงต่ำหรือเสียงทุ้ม
ความถี่มีหน่วยเป็นเฮิรตซ์ ถ้าวัตถุสั่นด้วยพลังงานมาก เสียงจะดังมาก ถ้าวัตถุสั่นด้วยพลังงานน้อย จะเกิดเสียงค่อย ความดังมีหน่วยเป็นเดซิเบล
คำถามที่ครูใช้ถามเด็ก
1.เสียงเกิดจากอะไร
2.ตัวกลางเสียงได้แก่อะไรบ้าง
3.เสียงสูงเสียงต่ำเกิดจากอะไร
4.เสียงดังเสียงค่อยเกิดจากอะไร
1.ครู
และนักเรียนแสดงการทดลองวิทยาศาสตร์ (science show
)เรื่องเสียง.เช่นเสียงคลื่นจากเมล็ดถั่วเขียว.
เสียงการสั่นของแม่เหล็ก..เสียงดนตรีจากกระป๋องน้าอัดลมเพื่อเร้าความสนใจ
ให้กับนักเรียน จากนั้นให้นักเรียนตอบคาถามว่าเป็นเสียงอะไร
ครูทดลองเสียงหลายๆแบบ จากนั้นครูเป่าแตรกระป๋องให้เกิดเสียง
ให้นักเรียนซักถามแตรกรกระป๋องเกิดเสียงได้อย่างไร
2.ครู
สนทนากับนักเรียนเกี่ยวกับเสียง ว่าถ้าไม่ได้ยินเสียงจะเกิดอะไรขึ้น
โดยใช้คาถาม จากคาถามสร้างพลังความคิด
และคาถามประจาหน่วยการเรียนรู้ให้นักเรียนแสดงความคิดเห็น
3.ครูให้นักเรียนเอามือจับลeคอแล้วให้นักเรียนพูด เกิดอะไรขึ้นที่ลeคอ
จากนั้นให้นักเรียน 1
คนออกมาทดลองหน้าห้องโดยโรยเกลือลงบนแผ่นพลาสติกที่มัดให้ตึงกับตะกร้า
แล้วตะโกนลงบนแผ่นพลาสติกว่าเกิดอะไรขึ้นกับเม็ดเกลือ ( เม็ดเกลือสั่น )
แล้วเกิดเสียง หรือให้นักเรียนใช้มือถูกับขอบแก้วทรงสูง จะเกิดอะไรขึ้น
4. ครูสนทนากับนักเรียนเกี่ยวกับเสียงเดินทางอย่างไร (เสียงผ่านตัวกลาง)
เช่นครูพูดกับนักเรียน นักเรียนได้ยินเสียง เสียงเดินทางผ่านตัวกลางอะไร
จากนั้นครูให้นักเรียน 2 คน
ออกมาพูดโทรศัพท์กระป๋องโดยใช้สายโทรศัพท์เส้นเชือก เส้นเอ็น เส้นลวด
แล้วฟังเสียง ที่เดินทางมายังหูได้ยินชัดหรือไม่
ครูซักถามว่าเสียงเดินทางอย่างไร ให้นักเรียนในห้องแสดงความคิดเห็น (
ถ้านักเรียนสนใจอยากทดลองนอกห้องก็ให้ทดลองนอกห้องเรียน)
5.ครูให้นักเรียนแต่ละกลุ่มดีดสายยางรัดของที่ตึงกับตะปู
เคาะส้อมเสียงแล้วฟังเสียง เกิดเสียงอย่างไร การเคาะขวดที่มีน้า
และเคาะขวดที่ไม่มีน้า ครูอธิบายเพิ่มเติมการสั่นเร็วสั่นสั่นช้าของวัตถุ
ว่าเกิดเสียงอย่างไร ( เกิดเสียงสูงต่า เสียงดังเสียงค่อย )
6.ให้นักเรียนสร้างสรรค์เสียงจากกระป๋อง โดยครูอธิบายวิธีการทำแตรกระป๋อง
จากนั้นให้นักเรียนทุกกลุ่มสร้างแตรกระป๋องที่นักเรียนเตรียมมา
เมื่อทำแตรกระป๋องเสร็จให้ออกมาเป่าเป็นเสียงต่างๆ
ให้เพื่อนจินตนาการและทายว่าเป็นเสียงอะไร
ครูส่งเสริมความคิดสร้างสรรค์โดยให้ตัวแทนนักเรียนออกมาเป่าแตรกระป๋องเป็น
เสียงดนตรี
7.ครูซักถามนักเรียนประโยชน์ที่ได้จากการนำกระป๋องมาทำเป็นเสียงดนตรี
ว่าให้ประโยชน์อย่างไร
แล้วให้นักเรียนทำแบบฝึกหัดการออกแบบโครงงานการทำโทรศัพท์กระป๋อง
8.ครูและนักเรียนช่วยกันสรุปเกี่ยวกับเรื่องเสียง การเกิดเสียง
ตัวกลางเสียง และเสียงสูงต่า เสียงดังเสียงค่อย
จากนั้นให้นักเรียนไปทำสิ่งประดิษฐ์ที่ทำให้เกิดเสียง
แล้วส่งในชั่วโมงต่อไป
สื่อและแหล่งเรียนรู้
1.คำถามชวนคิด 2.ขวดถั่วเขียว 3.เกลือ 4 .ยางรัดของ 5.ตะปู 6.ส้อมเสียง 7.ขวดใส่น้า
8.แก้วทรงสูง 9. อุปกรณ์การทาแตรกระป๋อง 10.โทรศัพท์กระป๋อง 11.แบบฝึกหัด